Afscheid van Java

75-jaar bevrijding!<

br/>

Een verrassende inkijk in het koloniale leven in Nederlands-Indië voor de oorlog en tijdens krijgsgevangenschap in het Japanse leger.

De grootvader van Arjan Hoks - Johannes Hoks, tabaksplanter op Java - liet een manuscript na. Aan de hand van dit manuscript en zijn eigen onderzoek reconstrueert Hoks het leven van zijn grootvader voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië en plaatst hij dit in zijn historische context.

Het leven van Johannes Hoks en zijn gezin op Java wordt ruw verstoord wanneer hij eind 1941 moet opkomen in het KNIL vanwege de dreiging van een Japanse inval. Met een stel andere planters uit Djember en omgeving is hij ingedeeld bij een eenheid landstormers, die de stellingen aan de oostkust van Java moet bewaken. Als speelbal in een groot internationaal conflict wordt hij steeds verder meegezogen in de idioterie en verschrikkingen van een oorlog: eerst als militair van het KNIL, na de Nederlandse capitulatie als krijgsgevangene van het Japanse leger, en vervolgens als dwangarbeider bij de aanleg van de Birma-spoorlijn.

Onder invloed van de miserabele omstandigheden, de noodzaak tot overleven en het wegvallen van zekerheden, verandert zijn kijk op het leven en op de Nederlands-Indische maatschappij.

Zijn levenslot valt samen met de expansie én de neergang van Nederlands-Indië. Met het einde van een koloniaal tijdperk dat voor velen vanzelfsprekend was en dat hun doen en laten heeft bepaald. Met dit persoonlijke verhaal komt deze periode weer tot leven.