Blokken

In Blokken (1931) leidt Bordewijk ons rond door een rechtlijnige, op efficiëntie ingerichte stadstaat. In zijn kenmerkende ‘gewapend beton’-stijl omschrijft hij de trage maar onvermijdelijke ondergang van deze stad. Een tragedie van buitengewone proporties gevat in indrukwekkende, nachtmerrieachtige droombeelden.

Bordewijk werd sterk beïnvloed door de avant-gardestromingen van zijn tijd (De Stijl, de Constructivisten en de modernistische architecten met hun ‘woonmachines’) en de schrijver voert hun principes in Blokken tot hun uiterste consequentie door.

Blokken is een van de vroegste voorbeelden van dystopische sciencefiction – zo werd deze novelle maar een jaar vóór Aldous Huxleys Brave New World uitgebracht. Zoals alle goede sciencefiction is ook dit verhaal een spiegel van het tijdsklimaat; Bordewijk voorvoelt de opkomst

van dubieuze politieke bewegingen en voorspelt in huiveringwekkend detail de aanstaande dictaturen en hun hang naar massarituelen en -symbolen.

Toch blijft Blokken tijdloos door de koele afstandelijkheid, meedogenloze abstractie en morele ambiguïteit. Bovendien voorspelt Blokken actuele zaken als de surveillancestaat en beschrijft het de invloed van het gebrek aan privacy op haar burgers.