'Dode zielen' is het groteske relaas over de zelfingenomen klaploper Tsjitsjikov, die in een caleidoscopische zwerftocht over het Russische platteland zoveel mogelijk ‘dode zielen’ (overleden lijfeigenen) probeert op te kopen, om als onderpand te dienen voor de luxe levensstijl waarvan hij droomt. Gogol schildert met ironie en bizarre details een onvergetelijke portrettengalerij van het bonte allegaartje Russische landeigenaren die onze ‘held’ op zijn weg vindt. Een van de indrukwekkendste werken uit de wereldliteratuur is daarmee ook een van de vermakelijkste.
