Albert Speer. „Dobry” nazista. Część III. Norymberga i Spandau (1945-1981)

„Przerażona jednostka szuka czegoś albo kogoś, do kogo mogłaby się przywiązać, niezdolna jest już dłużej być swoim własnym, indywidualnym »ja«, desperacko usiłuje pozbyć się go i poczuć znowu bezpieczna, zrzuciwszy to brzmię własnego »ja«.” — Erich Fromm, „Ucieczka od wolności”

Przed Państwem trzecia, ostatnia, i jak mamy nadzieję najciekawsza – przynajmniej pod względem psychologicznym – część publikacji poświęconej postaci Alberta Speera, architekta na usługach Adolfa Hitlera.

W dwóch poprzednich odsłonach tego cyklu skupiliśmy się na wczesnych latach życia Speera oraz na początkach jego kariery w nazistowskich Niemczech. Mówiliśmy także o jego roli jako Ministra Uzbrojenia, który dzięki swoim decyzjom administracyjnym de facto wydłużył wojnę o dwa lata. Speer zastąpił na tym stanowisku Fritza Todta, który zginął w wypadku lotniczym – jak mogliście Państwo usłyszeć, wiele wskazywało na to, że był ofiarą zamachu. Architekt Hitlera stanął na czele niemieckiej machiny zbrojeniowej i postawił ją na nogi. Mimo nadludzkich wysiłków w 1942 było już za późno, by wygrać starcie na froncie wschodnim. Tak naprawdę, wszystkie projekty, które mogły uratować III Rzeszę przed klęską, albo istniały jedynie na papierze, albo były na niewystarczającym poziomie rozwoju, by skutecznie wpłynąć na losy wojny. Speer w międzyczasie musiał walczyć o wpływy Hitlera z innymi prominentnymi nazistami, którzy chętnie przejęliby część, albo nawet całość jego obowiązków. Choć architekt Führera cały czas zaprzeczał, że miał swój udział w utworzeniu i rozwoju obozów koncentracyjnych, historycy dotarli do dokumentów podkopujących jego zeznania. W końcu wszystkie działania Speera jako Ministra Uzbrojenia zdały się na nic. Na przełomie 1944 i 1945 roku starał się nie tyle wygrać wojnę, co przegrać ją jak najmniejszym kosztem dla swojej ojczyzny. Jak poradzi sobie podczas procesu i wieloletniego odsiadywania wyroku? W jaki sposób Speer osiągnie status celebryty, z którym wywiad przeprowadzi m.in. amerykański Playboy i kim zostały jego dzieci, gdy dorosły?