De schaduw van de grote broer

De keuze tussen twee kwaden, nazisme en communisme, was altijd al ingewikkeld in Oost-Europa. Zeventig jaar na de oorlog is de geschiedenis nog steeds een politiek mijnenveld.

In “De schaduw van de grote broer” beschrijft Laura Starink hoe ingewikkeld in ieders leven de keuze was tussen de twee kwaden van nazisme en communisme, en hoe de geschiedenis zeventig jaar na de oorlog nog altijd een politiek mijnenveld is.

De oorlog in Oekraïne laat goed zien hoe Rusland de Tweede Wereldoorlog als propagandamiddel gebruikt. Voor Vladimir Poetin bestaat de `Kievse junta uit fascisten, neonazi s en antisemieten. Het verschaft hem het alibi voor de ondermijning van een vroegere vazalstaat, die zich probeert los te weken uit Ruslands invloedssfeer. In Oost-Europa wordt de crisis met angst om het hart gevolgd.

Het hele gebied worstelt met zijn bloedige geschiedenis. Laura Starink zag hoe in het Russische Kaliningrad het vroegere Duitse Koningsbergen de nostalgie naar het Duitse verleden opbloeit, maar de rol van het Rode Leger taboe blijft. Hoe de jonge historicus Kamil de dorpelingen van het Poolse Jedwabne vergeefs probeert te interesseren voor de moord van hun voorouders op hun Joodse buren. En hoe 25.000 chassidische pelgrims op zoek naar hun wortels elk jaar het kozakkenstadje Oeman in de binnenlanden van Oekraïne op stelten zetten.