BookBeat giver dig mulighed for at nyde over 1 million lydbøger og e-bøger på din mobil og tablet. Prøv gratis!

BookBeat - Lydbøger og e-bøger. Prøv gratis!

Medmindre du er ude på eventyr, er det bedre at tilmelde dig på hjemmesiden {country}.

{SerieName} - Bogserier - BookBeat

Eva, de roman die bij het verschijnen in 1927 veel opzien baarde en sindsdien vele malen is herdrukt, is Carry van Bruggens openhartige zelfportret, een biecht waarin via een voortdurende dialoog met haar alter ego beleden wordt dat de zin van het bestaan gelegen is in strijd met de wereld, in zelfstrijd. Eva is de geschiedenis van een bijzondere jonge vrouw die zich losmaakt uit het milieu waaruit ze afkomstig is, van het geloof waarmee ze opgroeide, die haar eigen weg in het leven zoekt.

Salamander

Waar ze maar kijkt ziet Asa wellust. Ze zijn net beesten, allemaal. Tijdens het overdadige midzomernachtsfeest dat jaarlijks in het grote huis wordt gevierd, begint ze aan een zuiveringsactie. Niemand stoort of hindert haar, want wie verdraagt het haar aan te zien? Haar vader is het ergst van iedereen. Eigenlijk hoort hij thuis in een kooi. Ook de mooie Mama, die alleen van haar weggelopen zoon Alex droomt, neemt geen notitie van haar bestaan. Asa is haar vaders wandelende nachtmerrie en Mama’s pijnlijkste herinnering. Ze is vijftien, ze is alleen, en ze vergist zich.

Een nacht om te vliegeren

Zo sprak Zarathoestra wordt door velen, onder wie de auteur zelf, beschouwd als Nietzsches hoofdwerk, waarin hij als filosoof (en als literator) volledig tot wasdom komt. Hij laat zijn ideeën verwoorden door de Perzische profeet Zarathoestra, die na jaren van meditatie van de berg is neergedaald om zijn wijsheid met de wereld te delen. Hij presenteert controversiële visioenen en begrippen als de 'übermensch', de 'wil tot macht', de 'laatste mens' en 'God is dood', die tot de dag van vandaag doorwerken in kunst, literatuur en filosofie. Een hardnekkige mythe wil dat Zo sprak Zarathoestra, na de bijbel, het meest gelezen boek was onder Duitse soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Zo sprak Zarathoestra

Nederlandsgesproken editie, voorgelezen door Job Cohen. Met Het Dwaallicht (1946) zou Willem Elsschot zijn geestelijke of zelfs literaire testament hebben geschreven. In de vele beschouwingen over de novelle wordt steevast gewezen op het symbolische einde van het verhaal, waarin Frans Laarmans en zijn 'drie zwartjes' tot de conclusie moeten komen dat hun zoektocht naar de mysterieuze Maria Van Dam op niets uitloopt: 'Zij is als een beeld dat men in 't water ziet. Als men het grijpen wil is er niets. Of zooals de lichten in het moeras. Men kan ze naloopen, doch men achterhaalt ze niet.' Toch is de zoektocht niet tevergeefs: zij levert het besef op dat het geluk alleen gevonden kan worden in de aanvaarding van het leven zoals het komt. Met dit 'bitterzoete compromis' neemt Laarmans weer plaats achter zijn krant, en neemt Elsschot afscheid van de literatuur.

Het Dwaallicht

Vlaamsgesproken editie, voorgelezen door Gene Bervoets. Met Het Dwaallicht (1946) zou Willem Elsschot zijn geestelijke of zelfs literaire testament hebben geschreven. In de vele beschouwingen over de novelle wordt steevast gewezen op het symbolische einde van het verhaal, waarin Frans Laarmans en zijn 'drie zwartjes' tot de conclusie moeten komen dat hun zoektocht naar de mysterieuze Maria Van Dam op niets uitloopt: 'Zij is als een beeld dat men in 't water ziet. Als men het grijpen wil is er niets. Of zooals de lichten in het moeras. Men kan ze naloopen, doch men achterhaalt ze niet.' Toch is de zoektocht niet tevergeefs: zij levert het besef op dat het geluk alleen gevonden kan worden in de aanvaarding van het leven zoals het komt. Met dit 'bitterzoete compromis' neemt Laarmans weer plaats achter zijn krant, en neemt Elsschot afscheid van de literatuur.

Met Het Dwaallicht (1946) zou Willem Elsschot zijn geestelijke of zelfs literaire testament hebben geschreven. In de vele beschouwingen over de novelle wordt steevast gewezen op het symbolische einde van het verhaal, waarin Frans Laarmans en zijn 'drie zwartjes' tot de conclusie moeten komen dat hun zoektocht naar de mysterieuze Maria Van Dam op niets uitloopt: 'Zij is als een beeld dat men in 't water ziet. Als men het grijpen wil is er niets. Of zooals de lichten in het moeras. Men kan ze naloopen, doch men achterhaalt ze niet.' Toch is de zoektocht niet tevergeefs: zij levert het besef op dat het geluk alleen gevonden kan worden in de aanvaarding van het leven zoals het komt. Met dit 'bitterzoete compromis' neemt Laarmans weer plaats achter zijn krant, en neemt Elsschot afscheid van de literatuur.

Dwaallicht

Nederlandsgesproken editie, voorgelezen door Job Cohen. Na de dood van zijn moeder wil Frans Laarmans een nieuw leven beginnen. Hij meldt zich ziek en begint een agentschap in Edammer kazen. Alle onderdelen van het nieuwe beroep krijgen zijn volle aandacht, behalve de verkoop. Aan het eind van het verhaal gaat hij maar weer naar zijn oude kantoor, met twintigduizend kilo kaas in het pakhuis. Niet zonder ingehouden humor laat Elsschot het noodlot op strakke, klassieke wijze zijn werk doen. Zijn programmatische inleiding is zo mogelijk nog klassieker.

Kaas

Vlaamsgesproken editie, voorgelezen door Elke Van Mello. Na de dood van zijn moeder wil Frans Laarmans een nieuw leven beginnen. Hij meldt zich ziek en begint een agentschap in Edammer kazen. Alle onderdelen van het nieuwe beroep krijgen zijn volle aandacht, behalve de verkoop. Aan het eind van het verhaal gaat hij maar weer naar zijn oude kantoor, met twintigduizend kilo kaas in het pakhuis. Niet zonder ingehouden humor laat Elsschot het noodlot op strakke, klassieke wijze zijn werk doen. Zijn programmatische inleiding is zo mogelijk nog klassieker.

Nederlandsgesproken editie, voorgelezen door Erik van Muiswinkel. Elsschots debuutroman (1913) beschrijft de bewoners van een derderangs familiepension in Parijs. In interviews benadrukte Elsschot maar al te graag het autobiografische karakter ervan ('Die onsympathieke jonge Duitser uit mijn eerste boek was ik zelf') en het feit dat hij het 'spontaan' en 'zonder erbij na te denken noch iets te compliceren' had geschreven. Maar wie Villa des Roses leest ziet meteen de literaire verfijning. Elsschot: 'Ik schrijf enkel en alleen om klassiek proza voort te brengen, dat mooi is en mooi zal blijven.'

Villa des Roses

Vlaamsgesproken editie, voorgelezen door Els Dottermans. Elsschots debuutroman 'Villa des Roses' (1913) beschrijft de bewoners van een derderangs familiepension in Parijs. In interviews benadrukte Elsschot maar al te graag het autobiografische karakter ervan ('Die onsympathieke jonge Duitser uit mijn eerste boek was ik zelf') en het feit dat hij het 'spontaan' en 'zonder erbij na te denken noch iets te compliceren' had geschreven. Maar wie Villa des Roses leest ziet meteen de literaire verfijning. Elsschot: 'Ik schrijf enkel en alleen om klassiek proza voort te brengen, dat mooi is en mooi zal blijven.'

Het levensverhaal van Pamela, die ‘werd geboren op 4 mei 1945, en stierf in het jaar 2000 en zoveel’, vormt de kern van De vermaledijde vaders. De roman gaat over de vele oorlogen van de twintigste eeuw – en over de eeuwige strijd tussen vaders en hun dochters. Een Romeinse legende wil dat een dochter haar oude vader in de gevangenis van de hongerdood redt met een gebaar dat geen man haar kan nadoen: door hem de borst te geven. Is ook Pamela tot een liefdevol en vergevingsgezind gebaar bereid? Of rekent ze af met haar vader, die haar negeert en minacht, en met het patriarchaat dat hij vertegenwoordigt? De vermaledijde vaders verscheen in 1985 en werd bekroond met de Dirk Martensprijs, de Prijs voor Letterkunde van de Vlaamse Provincies, de Literaire Prijs van de Stad Antwerpen, de Prijs van de Vlaamse Lezer en de Driejaarlijkse Staatsprijs voor Proza.

De vermaledijde vaders

Nederlandsgesproken editie, voorgelezen door Peter Blok. Voor Elsschot behoorde Een Ontgoocheling tot zijn 'liefste' werk. Hij had een zwak voor dit 'verhaal uit mijn jongensjaren', en was verheugd als iemand zijn sympathie deelde: 'Dat uw voorkeur naar Een Ontgoocheling gaat, bewijst dat het u aan litterair sentiment niet ontbreekt.' 	De reacties op de tweede druk (de eerste werd niet opgemerkt door de pers) waren wisselend: hoewel sommige critici de tragiek en humor konden waarderen, vonden de meeste de novelle wat 'alledaags'. Elsschots lezers dachten er anders over, want Een Ontgoocheling werd uitstekend verkocht. Een van de kopers was Simon Carmiggelt. Hij las het boek dezelfde avond nog uit en wist: 'Dit is volmaakt schrijven. [...] Ik had mijn literaire vader gevonden.'

Een ontgoocheling

De zussen Marie en Georgine Santander wonen na de dood van hun vader en moeder samen in het ouderlijk huis in het dorpje Vroden. Als ze gevoelens opvatten voor dezelfde man nemen hun levens een tumultueuze wending. Gemoderniseerd en van een nawoord voorzien door Annelies Verbeke. ‘Loveling geeft ons een meedogenloze, hartverscheurende inkijk in de gevoelswereld van iemand die in het leven bij herhaling aan het kortste eind trekt.’ – Annelies Verbeke

Een revolverschot

Nederlandsgesproken editie. 'Op de oorlog, Frans, want oorlog is een zegening. En het kapitalisme heeft toch zijn goede kant, is 't waar of niet?' Met deze toost eindigt Elsschot zijn novelle Het Tankschip uit 1941. Opmerkelijk, want in dat jaar hield de Tweede Wereldoorlog inmiddels iedereen in zijn ban, en het kapitalisme liet zich niet bepaald van zijn beste kant zien. Elsschots lezers zullen dan ook verbaasd hebben opgekeken. In Het Tankschip zit de hoofdpersoon Jack Peeters te wachten op het uitbreken van de oorlog omdat hij daaruit, door middel van een listige belastingtruc, een financieel slaatje kan slaan. De meeste recensenten doorzagen de literaire knipoog: 'Dit is zijn boekje ook nog: een scherpe satyre, die ieder misverstand omtrent de bedoeling van het [...] einde uitsluit.'

Het Tankschip

Nederlandsgesproken editie. Lijmen en Het Been behoren tot de canon van de Nederlandse literatuur - en bovendien tot de geestigste boeken die er ooit zijn geschreven. 'Nu ja, lijmen. De mensen bepraten en dan doen tekenen. En als zij getekend hebben, krijgen zij het ook werkelijk thuis.' Zo probeert Boorman, de hoofdpersoon, zijn nieuwe assistent in te wijden in het vak dat hij bij uitstek beheerst: lijmen. Boorman heeft Laarmans van de straat opgepikt en maakt hem van de ene op de andere dag medeplichtig. Zijn Wereldtijdschrift wordt in hoge oplages speciaal geschreven en gedrukt voor maar één afnemer. Geen abonnees, geen losse verkoop, alleen incidentele cliënten. Maar als die een nummer hebben besteld zullen ze dat niet gauw nog eens doen. Daarom moeten er steeds nieuwe klanten worden 'gelijmd'. Elsschot weet een overtuigende werkelijkheid neer te zetten die even absurd is als vermakelijk.

Lijmen / Het been

Vlaamsgesproken editie. Lijmen en Het Been behoren tot de canon van de Nederlandse literatuur - en bovendien tot de geestigste boeken die er ooit zijn geschreven. 'Nu ja, lijmen. De mensen bepraten en dan doen tekenen. En als zij getekend hebben, krijgen zij het ook werkelijk thuis.' Zo probeert Boorman, de hoofdpersoon, zijn nieuwe assistent in te wijden in het vak dat hij bij uitstek beheerst: lijmen. Boorman heeft Laarmans van de straat opgepikt en maakt hem van de ene op de andere dag medeplichtig. Zijn Wereldtijdschrift wordt in hoge oplages speciaal geschreven en gedrukt voor maar één afnemer. Geen abonnees, geen losse verkoop, alleen incidentele cliënten. Maar als die een nummer hebben besteld zullen ze dat niet gauw nog eens doen. Daarom moeten er steeds nieuwe klanten worden 'gelijmd'. Elsschot weet een overtuigende werkelijkheid neer te zetten die even absurd is als vermakelijk.

Een coquette vrouw (1915) is een indringende roman over de drang naar vrijheid en onafhankelijkheid van een jonge vrouw. Ze trouwt met een oudere man die weinig oog heeft voor haar talent (ze schrijft verhalen) en voor haar verlangen om gezien, begrepen en bemind te worden. Carry van Bruggen baseerde deze roman op haar eigen huwelijk met journalist Kees van Bruggen, dat onvermijdelijk op een scheiding uitliep. Maar in Ina, de hoofdpersoon, tekende ze vooral de harde confrontatie die iedereen in zichzelf herkent: die tussen ratio en gevoel.

Een coquette vrouw

De Verlossing (1921) is het tragikomische verhaal over de strijd tussen de socialistische vrijdenker Pol van Domburg en een plaatselijke pastoor. Van Domburg heeft zich met zijn vrouw in het gehucht Groendal gevestigd, waar hij als enige timmerman en winkelier goede zaken doet, vooral omdat hij zijn arme dorpsgenoten overbluft. In de boerengemeenschap is Van Domburg de enige die boeken leest. De nieuwe pastoor van Groendal, de eenogige en stuurse Kips, gaat de strijd aan met hem. Die strijd wordt voor Van Domburg hopeloos als hij met zijn gezondheid begint te sukkelen. Op zijn sterfbed lijkt de vrijdenker zijn nederlaag in te zien, en vraagt hij om de pastoor. Op onverhoedse wijze volgt dan de ontknoping, die met recht en reden een dubbele verlossing genoemd kan worden.

De verlossing

Wie inmiddels vertrouwd is geraakt met de vaak herhaalde uitspraak dat Pensioen (1937) het minst gelezen verhaal uit Elsschots oeuvre is, dat nergens bij hoort en mede daardoor ‘het ondergeschoven kindje van de Elsschot-studie’ is geworden, zal versteld staan van de overweldigende ontvangst die het boek bij zijn verschijning ten deel viel. Zowel bij het koperspubliek als bij de literaire critici won Pensioen het in populariteit van Elsschots vorige boeken, zelfs in katholieke kring. Het werd bekroond met de Prijs der Vlaamsche Provinciën, de belangrijkste onderscheiding die de schrijver tot dan toe te beurt was gevallen. Elsschot zelf zal vooral ingenomen zijn geweest met de aandacht voor de scherpheid van zijn verhaal. Willem Elsschot (1882-1960), pseudoniem van Alphons De Ridder, is de auteur van klassiek geworden romans als Villa des Roses, Lijmen/Het Been en Het Dwaallicht. Zijn werk weet telkens weer nieuwe generaties lezers aan te spreken.

Pensioen

Het huiselijke leventje van Frans Laarmans wordt verstoord als zijn oudste dochter Adele thuiskomt met de Pool Bennek Maniewski. Het stel trouwt, emigreert naar Polen en krijgt daar een zoontje. De eerste keer dat Laarmans zijn kleinkind te zien krijgt, wandelen ze de tuin in, waar de kleine Jan door de mussen wordt begroet. ‘Ik blijf staan en zeg “Tsjip”. En in zijn mondhoeken ontluikt een glimlach. Ja jongen, voortaan heet jij Tsjip.’ Grootvader en kleinzoon zijn vanaf dat moment gezworen kameraden: ‘Samen zullen wij door dik en dun gaan, ik voorop.’ En dat is geen loze belofte. Als het huwelijk tussen Adele en Brennek strandt en Tsjip tegen de afspraak in door zijn vader in Polen wordt vastgehouden, komt Frans Laarmans zijn dochter en kleinzoon op heldhaftige én ontroerende wijze te hulp. Willem Elsschot (1882-1960), pseudoniem van Alphons De Ridder, is de auteur van klassiek geworden romans als Villa des Roses, Lijmen/Het Been en Het Dwaallicht. Zijn werk weet telkens weer nieuwe generaties lezers aan te spreken.

Tsjip / De Leeuwentemmer

Ook na Tjsip liet Elsschot 'die kleine smeerlap van een kleinzoon' niet los. In 1940 verscheen het vervolg De Leeuwentemmer, een reeks brieven waarin Laarmans aan zijn zoon Walter schrijft over het opgroeien van Tsjip, het stuklopen van het huwelijk van Adèle en Bennek, hun strijd om het kind en de daaropvolgende 'ontvoering' uit Polen. In 1943 werden Tsjip en De Leeuwentemmer overeenkomstig Elsschots intentie voor het eerst in een gezamenlijke uitgave gepubliceerd. Kort daarop werd het boek met succes in Amerika uitgebracht, bedoeld voor de Nederlandse emigranten. Deze editie is tot stand gekomen onder auspiciën van het Constantijn Huygens Instituut voor tekstedities en intellectuele geschiedenis van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

De Leeuwentemmer

Nog geen twee maanden na het verschijnen van Kaas legde Elsschot de laatste hand aan een nieuw boek, geïnspireerd door en opgedragen aan zijn kleinzoon Jan Maniewski: Tsjip (1934). Voor Elsschot was het schrijven van deze 'eenvoudige familiehistorie' over het huwelijk van Laarmans' dochter Adèle met de Pool Bennek Maniewski en de geboorte van hun zoon Tsjip een experiment: "Mijn bedoeling is geweest een zeer alledaagsche, zo terre à terre mogelijke gebeurtenis door intensiteit lezenswaard te maken. Met andere woorden, van niets iets te maken. Zonder inhoud een boek te schrijven." Uitgerekend de inhoud van het boek zou voor problemen zorgen. De episode over het godsdienstonderricht aan Adèle stuitte de Vlaamse katholieke redactie van Forum (het tijdschrift waarin Tsjip zou worden voorgepubliceerd) zó tegen de borst dat ze eisten dat de gewraakte scène geschrapt zou worden. Elsschot wist de redactieleden echter op gewiekste wijze tegen elkaar uit te spelen en redde aldus die 'aardige, lieve passage' van zijn boek.

Tsjip

Mary Dorna was het pseudoniem van Mary Jeanette Stoppelman (1891-1971). Ze schreef voornamelijk korte verhalen en journalistiek werk voor veel verschillende kranten en tijdschriften, waaronder Het Parool, Het Volk, NRC en Tirade. Het werk van Mary Dorna past op twee manieren in de traditie van de Nederlandse literatuur: zij behoort tot het rijtje schrijvers dat telkens weer opduikt om een mentaliteit van relativerend, humoristisch realisme aan te duiden en zij is ook een van de eerste vertellers-per-cursiefje die van een vorm van journalistiek een literair genre hebben gemaakt. Laten we vader eruit gooien verscheen voor het eerst in 1967 en is een selectie uit haar vroegere verhalenbundels. ‘Een onterecht vergeten meesterwerk.’ – Sylvia Witteman ‘Er bestaan boeken die op de laatste bladzijde de laatste adem uitblazen. Ze sterven onder je ogen, blijven nog een jaar of wat in je bibliotheek opgebaard maar doen je, als je ze nog eens opent, ontsteld terugdeinzen – zo verschrikkelijk dood zijn ze. Maar er bestaan ook boeken die door de grote rat van de tijd niet stuk te knagen zijn. Het werk van Nescio behoort daartoe. En het werk van Mary Dorna.’ – S. Carmiggelt

Laten we vader eruit gooien

Winnaar het Gouden Ezelsoor In een verlangen te ontsnappen aan het kleinburgerlijke bestaan begon Stoute (1950-2000) opium en later heroïne te gebruiken. Dit werd bekostigd met geld van inbraken en het vervalsen van cheques. In de gevangenis ontdekte Stoute zichzelf als schrijver. In 1982 verscheen Op de rug van vuile zwanen, de iconisch geworden verhalenbundel over het junkiebestaan dat als bestverkochte debuut het Gouden Ezelsoor won. Stoute, die bij geboorte de naam René meekreeg, worstelde niet alleen met een drugsverslaving. Al in René’s vroegste jeugd voelde hij zich diep van binnen een zij. Na haar 40e durfde ze een geslachtsveranderende operatie aan. Deze nieuwe uitgave van Op de rug van vuile zwanen wordt voor het eerst uitgegeven onder de naam Renate Stoute. Met een voorwoord van David de Poel

Op de rug van vuile zwanen

"In een tijd dat vrouwen amper geacht werden zich te laten horen, en zeker niet over mentale strubbelingen, schreef Fré Dommisse heel gedetailleerd en levendig over haar zware, jarenlange psychiatrische opnames. En over de tekortschietende zorg. Het onbegrip van buitenaf. Dommisse's proza is nog altijd overtuigend - ongepolijst, direct. En het schrijnende: veel van de problemen die ze beschrijft, inclusief lange wachtrijen voor psychiatrische zorg en onbegrip van buitenaf, zouden zo in het Nederland anno 2021 gesitueerd kunnen zijn." - 	Thomas Heerma van Voss ‘Geen groter misverstand dan Krankzinnigen te begrijpen als het ziektegeval van een voormalig psychiatrisch patiënt. Als Fré Dommisse met deze titel in 1927 haar debuut maakt, levert ze meteen een literaire prestatie van bijzonder formaat. De uiterlijke omstandigheden die Dommisse zo aangrijpend schetst behoren misschien tot de wereld van gisteren, maar de manier waarop ze de lezer weet te verstrengelen met het innerlijk lot van de ik-figuur, een vrouw, een dochter, een mens, maakt van Krankzinnigen een werk voor alle tijden.’ – Léon Hanssen ‘De literatuurgeschiedenis, lange tijd een bastion van mannelijke geldingsdrang, heeft deze auteur en haar unieke boek geheel ten onrechte uit het oog verloren.’ – Léon Hanssen

Krankzinnigen

‘Dat is mevrouw Zwaan van het leesclubje,’ zei de wasvrouw. ‘O god,’ zei ik. Wat is er aan de hand met de hoofdpersoon van Leesclubje? Kunnen wij hem wel vertrouwen? Weet hij, als kwakkelende oude man, nog wel van de hoed en de rand? Soms lijkt het er zelfs op dat hij van bepaalde personen niet eens weet of hij het nu zelf is of niet, en ‘foutjes’ van die en van andere aard maakt hij in de loop van het verhaal legio. Zo pleegt hij een moord, en verkeert vervolgens in het onzekere of hijzelf niet eigenlijk het slachtoffer is. Bovendien moet hij dan nog in een misdaadromannetje gaan nakijken hoe hij zijn uiterst bloedige en onsmakelijke daad op vakkundige wijze moet afronden.

Salamander

Om os

Følg os

Hjælp og kontakt

Oplysninger

BookBeat

Download BookBeat