Met BookBeat geniet je van meer dan 1 miljoen luisterboeken en e-books. Luister naar bestsellers, thrillers, romans en meer. Probeer gratis!

BookBeat - luisterboeken en e-books voor jou. Probeer gratis!

Tenzij je op avontuur gaat, kun je je beter aanmelden op de website van {country}.

{SerieName} - Boekenserie - BookBeat

In het sprookjesboek De kleine Johannes (1887) wordt de fantasierijke Johannes op een dag wakkergemaakt door een libel die verandert in een elfje, genaamd Windekind. Deze verkleint Johannes en begeleidt hem naar een fantasiewereld. Hier ontmoet hij Robinetta, op wie hij verliefd wordt, en figuren als Wistik, Pluizer en Cijfer, die, wordt vaak gezegd, de verschillende stadia van Van Eedens jeugd symboliseren. In dit verhaal van volwassenwording worstelt de kleine Johannes voortdurend met de raadsels van het leven. De Nederlander Frederik Willem van Eeden (1860 – 1932) was huisarts, daarna psychiater en tegelijkertijd schrijver. Hij is bekend van de klassiek geworden romans De kleine Johannes (1887) en Van de koele meren des doods (1900). Van Eeden was lid van de eind negentiende-eeuwse beweging De Tachtigers die zich in het tijdschrift De Nieuwe Gids afzetten tegen de retorische en moralistische ‘domineespoëzie’ die destijds erg in trek was. Zij stelde liefde en de persoonlijke, zintuigelijk ervaring centraal, die tegelijkertijd een transcendentale betekenis hadden. Hun credo was l’art pour l’art, de overtuiging dat de kunst bij uitstek een esthetische functie heeft.

Dutch Classics

De kleine Johannes

Huizinga was een van de eersten die een genuanceerde biografie schreef over de zestiende-eeuwse Nederlandse humanist Desiderius Erasmus. Het werk heeft niet alleen een enorme historische waarde, maar getuigt ook van Huizinga’s literaire talent. Het beeldende taalgebruik dat Huizinga zo typeert vinden we erin terug. Zo ontstaat er tegen een achtergrond van feiten een schilderachtig portret van de humanist en wereldburger die zich staande wist te houden te midden van het politieke en religieuze gewoel van zijn tijd. De Nederlander Johan Huizinga (1872 – 1945) was historicus, antropoloog en cultuurfilosoof. Hij is de grondlegger van de Nederlandstalige cultuur- en mentaliteitsgeschiedenis. Zijn Herfsttij der Middeleeuwen (1919), Erasmus (1924) en Homo Ludens (1938) worden tot zijn belangrijkste werken gerekend. Uit zijn werk blijkt een voorliefde voor sprookjes en bewondering voor de middeleeuwse ridderlijke ethiek. Vanwege het sterke literaire karakter van zijn werk is Huizinga meermaals genomineerd voor de Nobelprijs voor de literatuur.

Erasmus

De jonge Charmenides wordt verliefd op elke mooie vrouw die hij tegenkomt. Op een dag wordt hij door zijn vader naar Corinthe gestuurd om purper en parels te verkopen. Onderweg wordt hij betoverd door een heks: elke keer als hij verliefd wordt zal hij in een ezel veranderen. De situering van het sprookje is geïnspireerd op een ode van Pindaros. Louis Couperus (1863-1923) is een van de belangrijkste auteurs uit de Nederlandse geschiedenis die voornamelijk bekend werd door zijn psychologische romans ‘Eline Vere’ (1889), ‘Noodlot’ (1890) en ‘De stille kracht’ (1900). In zijn romans, die tot op de dag van vandaag nog populair zijn en worden geprezen, schetst Couperus een realistisch beeld van wat er speelde in de Nederlandse samenleving aan het eind van de negentiende eeuw, Zo werd ‘De stille kracht’ verwerkt tot een televisieserie in 1974, die door miljoenen mensen werd bekeken. In 2015 maakte Ivo van Hove ook een interactieve theatervoorstelling van deze klassieker. Een ander werk, ‘Noodlot’, werd getransformeerd tot televisieserie met niemand minder dan Jeroen Krabbé, Walter van der Kamp, Lex van Delden en Linda van Dyck in de hoofdrollen.

De verliefde ezel

Het decor van Diamantstad (1904) is een Amsterdamse getto die bewoond wordt door een Joods-orthodoxe gemeenschap van sjacheraars en voddenkoopmannen. Hier ziet de hoofdpersoon Eleazar tot zijn grote vreugde hoe de arbeiders zich verheffen door te staken. Van een vrome jood ontwikkelt Eleazar zich in de loop van het verhaal tot een ongelovige socialist met een bijzondere interesse voor Spinoza. De Nederlander Herman Heijermans (1864 – 1924) heeft een aantal romans op zijn naam staan maar schreef vooral korte verhalen en toneel. Hij schreef onder een aantal pseudoniemen, waaronder Samuel Falkland en Koos Habbema. Heijermans begon als toneelrecensent bij De Telegraaf. De kritieken die hij daarvoor schreef waren erg fel zodat hij al snel veel vijanden maakte. Daarna begon hij zelf ook zelf toneelstukken te schrijven, die zeer sociaal betrokken waren. Bekende voorbeelden hiervan zijn Ghetto (1898) en Op hoop van zegen (1900). Heijermans was ook in de socialistische beweging zeer actief en lid van de SDAP.

Diamantstad

In Holland en de oorlog, uitgegeven in 1916, verzamelde dichter, vertaler en essayist Albert Verwey een reeks korte essayistische bespiegelingen over de wereld van toen, die verwikkeld was in de eerste wereldoorlog. Enerzijds probeerde hij vat te krijgen op de verwarrende tijdsgeest, anderzijds wilde hij voorspellingen doen voor de toekomst van Europa. Het is een van de weinige boeken uit die tijd die ingaat op de positie van Nederland als neutraal land tijdens de eerste wereldoorlog, en wat dat betekent voor de landen eromheen. Vanwege deze neutrale positie heeft de eerste wereldoorlog in Nederland nooit zo’n prominente plek gekregen als in de omringende landen. Albert Verwey (1865-1937) behoorde tot de Tachtigers, een revolutionaire groep schrijvers die aan het eind van de negentiende eeuw de Nederlandse literatuur opschudden. Naast dichter was Verwey ook een actief vertaler en letterkundige, al heeft hij nooit een wetenschappelijke opleiding afgerond.

Holland en de oorlog

De naar vrijheid strevende en fantasierijke zwerver Tamalone is ondanks zijn schijnbaar ongelukkige situatie tevreden met zijn leven. Zoals de titel doet vermoeden, wordt Talamone verliefd, op Mevena. Hij wordt zo verliefd dat hij alles oor haar doet, zelfs haar aan haar grote liefde helpen. De Nederlander Arthur François Emile van Schendel (1874 – 1946) was een schrijver die bekendheid verwierf met avonturenromans zoals 'Een zwerver verliefd' (1904). Zijn vroege romans zoals zijn avonturenromans hebben een sterk symbolistisch, neoromantisch karakter, wat opvallend is omdat het literaire klimaat in de negentiende eeuw het naturalisme aanhield. Later in zijn schrijverschap sluit hij hier enigszins bij aan door in een concretere en realistischer stijl te handhaven; 'Een Hollands drama' (1935) is hiervan een voorbeeld. Nooit deed hij overigens afstand van de thema’s die hem van meet af aan interesseerden: vrije wil en vrijheid, geluk en eenzaamheid, noodlot en toeval. Hoewel van Schendel overleden is in 1946, ontving hij voor 'Het oude huis' een jaar later postuum de (eerste) P.C. Hooft-prijs.

Een zwerver verliefd

In Lidewyde (1868) beschrijft Busken Huet de liefdesperikelen van een jongeman die moet schipperen tussen zijn zachtmoedige verloofde en een demonische femme fatale. Vanwege de onverbloemde erotiek in de roman veroorzaakte het boek een schandaal. Een tweede in korte tijd, want drie jaar eerder werd Busken Huet al voor het hof gedaagd omdat hij de koningin (Sophie) in een artikel had opgevoerd. Hierdoor werd hij gedwongen zijn redacteurschap van De Gids op te geven. In het publicatiejaar van Lidewyde vertrok Busken Huet naar Nederlands-Indië. De Nederlander Conrad Busken Huet (1826 – 1886) was predikant, schrijver en prominent literatuurcriticus in de negentiende-eeuwse Nederlandse letteren. Als eerste Nederlandse predikant bracht hij het modernistische gedachtegoed in brede kring onder de aandacht, in een poging om zo de kloof tussen de Bijbel en de moderne wetenschap te dichten. Zijn kritieken, vooral die hij voor De Gids schreef, waren vlijmscherp, soms spottend van toon en vaak gericht op gevestigde schrijvers, waardoor hij een reputatie opbouwde als gevreesd criticus. Busken Huet meende dat het de taak van de criticus was om de Nederlandse literatuur naar het peil van Duitsland en Frankrijk te brengen. Dit is in lijn met zijn overtuiging dat de literatuur een uiting van beschaving is, dat aan de literatuur de stand van de maatschappij valt af te lezen. Nimmer tevreden met Nederland, dat volgens hem overgeleverd was aan de barbarij, vertrok Busken Huet naar Nederlands-Indië en daarna Parijs.

Lidewyde

Het imperialisme, de wereldoorlog en de sociaal-democratie (1915) is een bundel essays die gaan over de consequenties die de Eerste Wereldoorlog zou hebben voor de internationale arbeidersbewegingen. In de eerste twee stukken stelt Gorter dat de oorlog het resultaat is van het imperialisme. In het derde stuk roept Gorter alle Europese arbeiders op om in opstand te komen tegen de imperialistische bourgeoisie. Ook zouden alle arbeiders het kolonialisme moeten verwerpen. In het slotstuk analyseert Gorter de imperialistische aspiraties van Duitsland. Herman Gorter (1864 – 1927) was een Nederlands dichter. In zijn vroege carrière maakte hij deel uit van de Tachtigers, een groep kunstenaars waar onder andere Willem Kloos, Albert Verwey en Frederik van Eeden bijhoorden. Deze dichters keerden zich tegen de ‘predikantenpoëzie’ van destijds en hielden er geheel een apolitieke, esthetische poëtica op na. Gorter raakte echter steeds meer betrokken bij de politiek en werd overtuigd communist. In 1909 was hij een van de oprichters van de Sociaal-Democratische Partij, die later de Communistische Partij zou worden. Als dichter is hij vooral bekend geworden door zijn zeer lange gedicht Mei (1889).

Het imperialisme, de wereldoorlog en de sociaal-democratie

‘Een nieuwe lente en een nieuw geluid’ is een van de bekendste regels uit de Nederlandse poëzie. Het is afkomstig uit Herman Gorters epische gedicht Mei, dat maar liefst 4381 regels telt. In het gedicht wordt Mei opgevoerd als een personage, zij is de dochter van de Zon en de Maan, en Gorter bezingt op zintuiglijke, beeldende wijze de lente en de zomer. Maar bovenal is Mei een ode aan zijn liefde voor Wies Cnoop Koopmans. Herman Gorter (1864-1927) was een Nederlandse dichter in de beweging van Tachtigers en een overtuigd socialist. Hij is vooral bekend geworden om zijn epische gedicht Mei, dat zijn debuut was.

Hedwig Marga de Fontayne groeit op in een rijke familie. Na de dood van haar moeder raakt haar vader aan de drank en raakt hun geld snel op. Hierna volgen een aantal noodlottige gebeurtenissen waardoor ze genoodzaakt wordt om de prostitutie in te gaan. Uiteindelijk komt ze terecht in een ziekenhuis waar ze de kloosterzuster Paula ontmoet, die haar de gelegenheid biedt het noodlot te keren. De Nederlander Frederik Willem van Eeden (1860 – 1932) was huisarts, daarna psychiater en tegelijkertijd schrijver. Hij is bekend van de klassiek geworden romans De kleine Johannes (1887) en Van de koele meren des doods (1900). Van Eeden was lid van de eind negentiende-eeuwse beweging De Tachtigers die zich in het tijdschrift De Nieuwe Gids afzetten tegen de retorische en moralistische ‘domineespoëzie’ die destijds erg in trek was. Zij stelde liefde en de persoonlijke, zintuigelijk ervaring centraal, die tegelijkertijd een transcendentale betekenis hadden. Hun credo was l’art pour l’art, de overtuiging dat de kunst bij uitstek een esthetische functie heeft.

Van de koele meren des doods

Deze naturalistische roman vertelt het verhaal van twee geliefden, Frank en Eve. Voordat Frank Eve ontmoet in Noorwegen, biedt hij onderdak aan zijn jeugdvriend Bertie, die in een zwerversbestaan is vervallen. Bertie is bang dat Frank door Eve op den duur geen aandacht voor hem meer zal hebben, dus verstopt hij de brieven die Eve schrijft aan Frank. Door toedoen van de jaloerse Bertie raken de twee geliefden steeds meer van elkaar gescheiden. Louis Couperus (1863-1923) is een van de belangrijkste auteurs uit de Nederlandse geschiedenis die voornamelijk bekend werd door zijn psychologische romans ‘Eline Vere’ (1889), ‘Noodlot’ (1890) en ‘De stille kracht’ (1900). In zijn romans, die tot op de dag van vandaag nog populair zijn en worden geprezen, schetst Couperus een realistisch beeld van wat er speelde in de Nederlandse samenleving aan het eind van de negentiende eeuw, Zo werd ‘De stille kracht’ verwerkt tot een televisieserie in 1974, die door miljoenen mensen werd bekeken. In 2015 maakte Ivo van Hove ook een interactieve theatervoorstelling van deze klassieker. Een ander werk, ‘Noodlot’, werd getransformeerd tot televisieserie met niemand minder dan Jeroen Krabbé, Walter van der Kamp, Lex van Delden en Linda van Dyck in de hoofdrollen.

Noodlot

Eline Vere (1889) is Couperus’ debuutroman, waardoor hij op slag beroemd werd. De geschiedenis van de titelheld speelt zich af in de kringen van de gegoede Haagse burgerij aan het einde van de negentiende eeuw. Eline is een overgevoelige en begaafde jonge vrouw van stand die niet in staat is zich aan te passen aan het normale leven. Door haar angst voor de werkelijkheid verliest zij zich in dromerijen, waarna de angst alleen maar verhevigd terugkomt. Het noodlot slaat langzaam maar onvermijdelijk toe. Couperus ontleende veel van de stof in deze roman aan Flauberts Madame Bovary. Louis Couperus (1863-1923) is een van de belangrijkste auteurs uit de Nederlandse geschiedenis die voornamelijk bekend werd door zijn psychologische romans ‘Eline Vere’ (1889), ‘Noodlot’ (1890) en ‘De stille kracht’ (1900). In zijn romans, die tot op de dag van vandaag nog populair zijn en worden geprezen, schetst Couperus een realistisch beeld van wat er speelde in de Nederlandse samenleving aan het eind van de negentiende eeuw, Zo werd ‘De stille kracht’ verwerkt tot een televisieserie in 1974, die door miljoenen mensen werd bekeken. In 2015 maakte Ivo van Hove ook een interactieve theatervoorstelling van deze klassieker. Een ander werk, ‘Noodlot’, werd getransformeerd tot televisieserie met niemand minder dan Jeroen Krabbé, Walter van der Kamp, Lex van Delden en Linda van Dyck in de hoofdrollen.

Dutch Classics

Over ons

Volg ons

Hulp en contact

Informatie

BookBeat

Download BookBeat