Op 9 augustus 1945 wierp de Amerikaanse piloot Charles W. Sweeney een atoombom af op de Japanse stad Nagasaki. 43 seconden later ontplofte het gevaarte boven de havenstad en veranderde het bedrijvige centrum in een ruïne. Zo’n 70.000 mensen kwamen bij de aanval om het leven. De bommen op Hiroshima en Nagasaki luidden het einde in van zes jaar dood en verderf in de wereld. Sinds Duitse troepen in september 1939 Polen waren binnengevallen en daarmee de wereld in een tweede oorlog van enorme proporties hadden gestort, waren de bloedigste gevechten aller tijden geleverd. Maar de wreedheid beperkte zich niet tot het slagveld. Honderdduizenden burgers vonden de dood bij bombardementen of werden slachtoffer van willekeurige wraakacties van soldaten, terwijl in de Duitse concentratiekampen een heel volk bijna werd uitgeroeid.  De bloedbaden van WOII vergt veel van de lezer. Het verhaal is als de oorlog zelf: gruwelijk – maar fascinerend.

De keerpunten van de geschiedenis

De bloedbaden van WO2

Hoewel de Bijbelse boodschap vooral voor gelovigen is, hebben geschiedkundigen de geschriften gebruikt als bron om de tijd van de eerste beschavingen op aarde in kaart te brengen. De Bijbelverhalen zijn misschien niet te bevestigen vanuit een historisch perspectief, maar wellicht komen de mythen voort uit ware gebeurtenissen. Daarom zoeken geologen de waarheid over de zondvloed en de ark van Noach, meteorologen en biologen proberen de tien plagen die Egypte troffen na te trekken en Bijbelgeleerden buigen zich over rampen die de steden Sodom en Gomorra hebben kunnen vernietigen. Deze uitgave over de mysteries van de Bijbel tast soms in het duister, maar biedt wel stof tot nadenken. Want misschien liggen wetenschap en geloof niet zo ver uit elkaar als je zou verwachten. Veel leesplezier!

De grootste mysteries van de geschiedenis

De waarheid achter de Bijbel

In 1933 grijpt Adolf Hitler de macht in Duitsland. Hij heeft de bevolking gouden bergen beloofd: rust en orde, en herstel van het Groot-Duitse Rijk. De dictator maakt handig gebruik van de oorlogsangst van de andere westerse mogendheden en bewapent zijn land ongehinderd. Europa staat erbij en kijkt ernaar als Hitlers oorlogsmachine de grenzen die na de Eerste Wereldoorlog zijn vastgelegd overschrijdt. En Hitler staat er niet alleen voor: hij sluit bondgenootschappen met het Italië van Mussolini, de communistische Sovjet-Unie en – aan de andere kant van de wereld – Japan, dat dezelfde grote aspiraties heeft als Duitsland. In het achtste deel van Oorlogen & veldslagen kijken we naar de dramatische opmaat tot de Tweede Wereldoorlog.

Oorlogen en veldslagen

Opmaat tot de oorlog

12 jaar lang heeft Adolf Hitler Duitsland geregeerd. Als het rijk in de lente van 1945 aan de rand van de afgrond staat, verschanst de Führer zich in een bunker diep onder de hoofdstad Berlijn, maar zelfs daar zijn de Russische bommen dag en nacht te horen. Hij moet ten langen leste onder ogen zien dat de oorlog verloren is. Hitler kiest ervoor om niet te vluchten, maar slaat de hand aan zichzelf met behulp van een pistool én een cyanidepil. De Führer is slechts één van de talloze slachtoffers van de slotfase van de oorlog. Een bombardement op Dresden kost aan tienduizenden het leven, en in de Oostzee wordt een Duits vluchtelingenschip tot zinken gebracht. In dit deel volgen we de doodsstrijd van het Derde Rijk.

De ondergang van het Derde Rijk

In 1862 bezocht Abraham Lincoln het legerkamp van de Unie bij Sharpsburg in Maryland, VS. Twee jaar eerder was hij verkozen tot de 16e president van het land, en nu was het oorlog. Het conflict tussen de Noordelijke en Zuidelijke Staten over het recht om slaven te houden broeide al langer en was na zijn aantreden in een burgeroorlog ontaard. Het Zuiden scheidde zich af terwijl het Noorden het gezag van de Unie probeerde te hand haven. De burgeroorlog was maar een van de vele beproevingen van de jonge natie. Lincoln greep liever niet naar de wapens, maar een democratische republiek kon niet toestaan dat een minderheid in opstand kwam. Het Zuiden moest op zijn plaats worden gezet. De bevrijding van de slaven was dan ook niet vanaf het begin van de oorlog het hoofddoel. Maar in zijn Gettysburg Address in 1863 zei Lincoln dat iedereen gelijk geschapen is, zoals het staat in de Onafhankelijkheidsverklaring. Dat betekende ongeacht huidskleur.

De wilde jaren van de VS

De timing was perfect. Toen de eerste kruisvaarders in 1096 met de zegen van de paus naar het Heilige Land trokken, waren de moslims in een interne strijd verwikkeld en konden de Europese ridders hun gang gaan. De zeges volgden elkaar op en in 1099 veroverden de christenen Jeruzalem. Islamitische mannen, vrouwen en kinderen werden afgeslacht. De moslimwereld was in shock en de kaliefen zonnen op wraak. Maar de kruisvaarders hadden het Heilige Land in hun greep en versterkten het met een netwerk van onneembare burchten. Pas 100 jaar later werden de kaliefen verenigd onder één sterke legerleider. Saladin liet in de Slag bij Hattin zien wat hij in de woestijn vermocht en consolideerde zijn positie door in 1187 Jeruzalem te veroveren. 100 jaar golfde de strijd op en neer, maar toen de Ottomanen in 1453 Constantinopel veroverden, waren het Byzantijnse Rijk en de christelijke opmars in het oosten ten einde.

Kruistochten

Al ruim 200 jaar trekken de Egyptische monumenten nieuwsgierigen en wetenschappers van overal op aarde aan. Van kleine kindermummies tot de enorme piramiden, alles is bestudeerd in een poging een van ’s werelds oudste beschavingen in kaart te brengen – aanvankelijk met schepjes, borstels en archeologische grondigheid, later met geavanceerde scans en DNA-analyses. Ondanks al het onderzoek is er nog geen definitieve oplossing van alle raadsels die het rijk langs de Nijl achterliet toen het bijna 2000 jaar terug instortte. Daarom zoeken wetenschappers nog steeds naar antwoorden op vragen als: Hoe ontstond het Egyptische rijk? Wie bouwden de piramiden? Werd Cleopatra vermoord? Wij laten de wetenschap erop los en geven de laatste inzichten in de glorietijd van Egypte. Zo zoeken we verklaringen in moessonregens, de klimaatverandering en een gecompliceerde religie, waarbij de goden overal invloed op hadden. Veel leesplezier.

De geheimen van de piramiden

Op 1 september 1939 valt Hitler Polen binnen. Het land moet snel veroverd worden, anders schieten de Britten en Fransen te hulp. Gesteund door de Luftwaffe maken de Duitse tanks korte metten met de Poolse verdediging. De Polen houden dapper stand, maar uiteindelijk moeten ze de strijd opgeven. Op 6 oktober is Polen in Duitse handen. In het voorjaar van 1940 dendert de Duitse blitzkrieg door Europa. In een paar maanden zijn Denemarken, Noorwegen, België, Nederland en Frankrijk verslagen. Maar als Hitler zijn vliegtuigen naar Groot-Brittannië stuurt, komt hij in de  knel. In deze aflevering van Oorlogen & veldslagen belichten we ook een aantal minder bekende kanten van het eerste jaar van de oorlog: de Duitse acties in Scandinavië en de hevige strijd tussen  Finland en de Sovjet-Unie.

Blitzkrieg

Sinds de oertijd zijn mensen al naarstig op zoek naar de waarheid – of proberen we die te verbergen. Al 11.500 jaar geleden sneden volken in West-Siberië vreemde symbolen in een stuk larikshout. De tekens worden beschouwd als de eerste geheime code uit de geschiedenis. We zullen waarschijnlijk nooit weten welke boodschap erin vervat is, maar de archeologen geven niet op. De drang om puzzels op te lossen en de waarheid te ontdekken, zit diep bij de mens. Diezelfde drang brengt spionnen ertoe hun leven op het spel te zetten om de geheimen van de vijand te doorgronden, en onderzoekers proberen al meer dan 100 jaar het middeleeuwse Voynichmanuscript te doorgronden. Zowel amateurs als wetenschappers zetten zelfs vraagtekens bij de grootste zekerheden, zoals het bestaan van Shakespeare. Dit is het verhaal van raadselachtige spionnen, geheime codes en mysterieuze geschriften, die ons blijven trekken. Veel leesplezier.

Geheime codes en mysterieuze geschriften

We schrijven 22 juni 1941, 3.14 uur. Langs een 1800 kilometer lange lijn van de Oostzee tot Roemenië staan Duitse soldaten klaar om aan te vallen. Een minuut later breekt de hel los. Toestellen van de Luftwaffe zetten koers naar doelen achter de linies van het Rode Leger, en de artillerie opent het vuur. De beruchte Duitse Panzertanks komen in actie. Zij vormen de speerpunt van Operatie Barbarossa, Hitlers aanval op de Sovjet-Unie. Met 3,7 miljoen soldaten is het de grootste invasie aller tijden. Na een paar weken lijkt het offensief een schoolvoorbeeld van de effectiviteit van de blitzkrieg. De ene na de andere stad valt in handen van de Duitsers. In het tiende deel van Oorlogen & veldslagen volgen we de opmars van de asmogendheden in het conflict dat in de loop van 1941 tot een wereldoorlog uitgroeit.

Strijd op alle fronten

Het had een snelle overwinning voor het Duitse keizerrijk op zijn buurlanden moeten worden. Ook de tegenpartij, de ententemogendheden Frankrijk, Rusland en Groot-Brittannië, blaakte van het zelfvertrouwen. Jonge mannen meldden zich massaal aan om de eer van de natie te verdedigen. Maar ze kwamen van een koude kermis thuis. Al snel zat het front muurvast en werd het één grote, helse modderpoel. Nieuwe wapens als gifgas, onderzeeërs met torpedo’s, gepantserde tanks en jachtvliegtuigen met machinegeweren konden de patstelling niet doorbreken. Pas toen de Verenigde Staten in 1917 gingen meevechten, sloeg de strijd om in het voordeel van de entente. Bij  de vredesonderhandelingen kregen de Duitsers harde voorwaarden opgelegd, met een economische crisis en een  hongersnood tot gevolg. Bijna brak er, met Rusland als voorbeeld, een revolutie uit in Duitsland. Het Verdrag van Versailles bracht vrede in Europa, maar die zou niet lang standhouden.

Aan het front loert de dood

De winnaar van een slag heeft vaak de meeste soldaten of de beste wapens. Maar beide voordelen kunnen tenietgedaan worden door tactisch inzicht. Dat wisten Alexander de Grote en Napoleon donders goed. Zij hielden steevast het hoofd koel, net als de Russische generaal Zjoekov in de Slag bij Koersk in 1943. Het Rode Leger was in de meerderheid, maar de Duitse Tiger- en Panthertanks hadden een groter bereik en een dikkere bepantsering dan de Russische tanks. Zjoekov verschanste zich dan ook achter mijnenvelden en prikkeldraad en wachtte de Duitse aanval af. Pas toen de Duitsers zichzelf uitgeput hadden, sloeg hij toe. Hij verraste hen met een snelle, massale tankaanval. Na een bloedbad dat uitdraaide op man-tegen-mangevechten, waren de Duitsers verslagen aan het Oostfront. In De grootste successen op het slagveld vind je de beste voorbeelden van slagen waarbij koelbloedigheid en tactiek de doorslag gaven.

De grootste successen op het slagveld

Vóór een vrijmetselaarsleerling de loge in mag, moet hij in afzondering nadenken over de geestelijke reis die hij gaat maken. Ter inspiratie staat er ‘V.I.T.R.I.O.L.’ op de muur, een alchemistische aanduiding voor het zoeken naar het verborgene der dingen. Op tafel liggen enkele dijbeenderen en een schedel. Ze symboliseren dat het ritueel een soort sterven is, waarna de leerling als ingewijde herboren wordt. Het verblijf in afzondering is een van de vele rituelen van de vrijmetselaars, waarvan de meeste onbekend zijn voor buitenstaanders. Er zijn in de loop der geschiedenis allerlei genootschappen geweest met occulte, religieuze, politieke of economische doelstellingen. Wat ze gemeen hebben, zijn rituelen en strenge regels, onder meer over geheimhouding. De geslotenheid geeft de genootschappen kracht, maar wekt wantrouwen in de buitenwereld. Want wat gebeurt er als machtige mannen elkaar achter gesloten deuren ontmoeten?

Geheime genootschappen

De Slag om Midway op 4 juni 1942 vormde een keerpunt in de strijd om de Stille Oceaan. De aartsvijanden VS en Japan vochten een zeeslag uit met vliegtuigen die opstegen vanaf vliegdekschepen op zee. Deze schepen lagen op meer dan 1000 kilometer van elkaar, en de wedijverende admiraals zagen elkaars boten niet en konden er alleen via de radio achterkomen hoe de slag verliep. Geen antwoord betekende dat een toestel neergehaald of een schip uitgeschakeld was. Het was niet de eerste confrontatie ooit tussen vliegdekschepen. Een maand eerder hadden beide partijen ervaring opgedaan in de Koraalzee, maar bij die slag was er geen duidelijke winnaar. Bij Midway was dat wel anders. Toen het vuren ophield, was Japan vier vliegdekschepen en meer dan 3000 man kwijtgeraakt. De VS verloren één vliegdekschip en 307 man. Het machtsevenwicht in de Stille Oceaan was omgeslagen, maar er wachtte  nog een zware, bloedige strijd.

De strijd om de Stille Oceaan

Met een hels kabaal komt de Atlasraket langzaam los van de grond. Het is 1958, en de VS hebben hun eerste intercontinentale wapen. De Atlas is het antwoord op de R-7-raket van de Russen, en heeft als taak om waterstofbommen op de Sovjet-Unie te gooien. Tijdens de Koude Oorlog willen de twee supermachten maar één ding: de ander de loef afsteken op wapengebied. Geen van beide wil achterblijven in de wedloop. Wapens en prikkeldraad verdelen de wereld in twee ideologische kampen, en er zijn genoeg kernwapens om de hele aardbol met één druk op de knop te vernietigen. Het wantrouwen viert dan ook hoogtij in Oost en West. De autoriteiten houden hun eigen burgers scherp in de gaten en op landverraad staat de doodstraf. 40 jaar staat het IJzeren Gordijn als een huis. Maar dan gaat er een frisse wind waaien in het Kremlin, en kunnen de raketten, grenswachten en spionnen eindelijk met pensioen.

De koude oorlog

Schouwartsen en geschiedkundigen breken zich ook nu nog het hoofd over enkele van de grootste onopgeloste misdaadraadsels uit de geschiedenis. Ze kunnen alleen maar zo goed mogelijk gissen naar wat er in het verleden is gebeurd. De frustrerendste moordmysteries zijn wel die waar de Amerikaanse Zodiac-moordenaar en Jack the Ripper – die eind 19e eeuw in Londen huishield – bij betrokken zijn. Omdat beide misdadigers graag spottende brieven naar de politie stuurden, hebben schouwartsen nu de mogelijkheid om handschriftanalyses te doen en DNA-monsters te nemen, maar toch is de identiteit van de moordenaars niet vast te stellen. Die verhalen – en andere – kun je lezen in Cold case, waarin we op zoek gaan naar de waarheid over intrigerende zaken, van de beroemdste ontsnapping ooit tot de mogelijke vergiftiging van de Franse keizer Napoleon.

Cold case

Begin 2019 wakkerde een team van onderzoekers de dromen van elke amateurgeschiedkundige aan toen ze ’s werelds grootste schatkaart publiceerden. Op een lijst hadden de onderzoekers alle schepen uit het Spaanse rijk vermeld die tussen 1492 en 1898 waren gezonken. En aangezien de meeste schepen tot de nok toe vol zaten met goud en zilver uit de Amerikaanse koloniën, kunnen degenen die de wrakken bergen, onmetelijke rijkdommen tegemoet zien. Het verhaal van de Spaanse zilverschepen spreekt sterk tot de verbeelding, en laat zien dat er nog altijd historische mysteries bestaan. De wetenschap is ver gekomen, maar nog lang niet alle geheimen van de wereld zijn ontrafeld. En al kunnen onderzoekers paranormale verschijnselen – zoals spoken – heel goed verklaren, ze hebben niet alles opgehelderd. Gelukkig maar, want dat geeft ons de ruimte om te dromen over legendarische schatten en te huiveren over spookachtige oorden. Wij vertellen de verhalen vanuit een nieuw gezichtspunt.

Legendarische schatten & spookplaatsen

Met zijn retorische gaven en zijn visie om van Duitsland een machtig wereldrijk te maken, wist Hitler miljoenen mensen te verenigen. Wat was hij voor iemand dat zovelen hem volgden? We zoomen in op Hitler als mens. Zijn ambities, gewoonten, huisdieren en zijn privévertrekken – van het luxe vakantieverblijf de Berghof in de frisse Alpenlucht tot de bedompte Führerbunker in Berlijn. Bekenden en partijgenoten noemden Adolf Hitler charmant en charismatisch. Desondanks ruimde hij iedereen die het nazisme tegenwerkte genadeloos uit de weg en gaf hij ijskoud het bevel voor de massamoorden van de Tweede Wereldoorlog.

Wereldveranderaars

Het leven en de dood van Hitler

Vulkaanuitbarstingen, epidemieën en aardbevingen hebben de loop van de geschiedenis ingrijpend veranderd. Steden zijn in as gelegd, in vlammen opgegaan of door de pest geteisterd. Toen de Zwarte Dood zich in de middeleeuwen door Europa verspreidde, kwam de helft van de bevolking om. En toen een krachtige orkaan op 8 september van het jaar 1900 langs de Amerikaanse oostkust aan land kwam, stierven 8000 inwoners van de stad Galveston. Ook scheepsrampen kunnen grote gevolgen hebben, zoals toen de Titanic, destijds het grootste stoomschip ter wereld, in 1912 op een ijsberg liep en slechts 710 van de 2224 opvarenden gered konden worden. We hebben hier 18 dramatische verhalen verzameld over de grootste rampen uit de wereldgeschiedenis. Leef mee met de slachtoffers, luister naar de ontroerende verhalen van de overlevenden en maak kennis met de helden die hun leven op het spel zetten om anderen te redden.

De ergste rampen uit de geschiedenis

Seriemoordenaars beginnen vaak met een paar vrij willekeurige moorden. Gaandeweg zoeken ze uit aan welke rituelen ze het meeste plezier beleven. Daarna stalken ze hun zorgvuldig uitgekozen slachtoffers of gaan ze ernaar op zoek speciale plekken, waar bijvoorbeeld prostituees of kinderen komen. Elke seriemoordenaar heeft zijn eigen unieke methoden en routines: hij pikt zijn slachtoffers bijvoorbeeld op bij bushaltes, kiest voor vrouwen met lang blond haar, bewaart trofeeën of snijdt zijn slachtoffers in stukken en eet ze op. Die signatuur kan leiden tot een aanhouding. Volg de politie in haar jacht op vier fanatieke seriemoordenaars. De verhalen bevatten gruwelijke details en zijn niet geschikt voor kinderen.

IJskoude seriemoordenaars

IJskoude seriemoordenaars 1 - Moordrituelen

In 1346 besloot Jani Beg, de khan van de Tataren, om dode soldaten over de muur rond de stad Kaffa te gooien, die hij zojuist had ingenomen. Zij waren gestorven aan de pest. Toen de Siciliaanse kooplieden aan de andere kant van de muur op de vlucht sloegen, namen ze de ziekte mee naar Europa. Uiteindelijk zou de halve Europese bevolking aan de ziekte overlijden. Op 18 juni 1815 gaat Napoleon op oorlogspad en krijgt hij de kans om het Britse leger definitief uit te schakelen. Maar het gaat allemaal anders dan verwacht. Een kleine 100 jaar later, op een zomerse dag in Sarajevo wordt de Oostenrijks-Hongaarse troonopvolger door een kogel in de hals geraakt. Dit is het dodelijke startschot van een stortvloed aan gebeurtenissen: een maand later is de Eerste Wereldoorlog een feit. Europa zou nooit meer hetzelfde zijn. Hier kijken we naar een aantal gebeurtenissen die de wereld hebben veranderd – van de pestepidemie in de middeleeuwen tot de ondergang van de Sovjet-Unie.

Gebeurtenissen die de wereld veranderden

Hitler beschikt aan het begin van de oorlog over ’s werelds sterkste luchtmacht. In 1940 moeten de bommenwerpers van de Luftwaffe Groot-Brittannië dwingen tot het sluiten van vrede – of het land murw beuken voor een Duitse invasie. Maar de Engelsen hebben een troefkaart: een nieuw jachtvliegtuig. De kleine Spitfire is zeer wendbaar, en de Britse piloten weten het de Luftwaffe danig lastig te maken, al is de Messerschmitt van de Duitsers op papier de sterkste van de twee. Daarom nemen de Duitsers hun toevlucht tot de V1 en V2. Er worden ook andere verschrikkelijke wapens ontworpen, maar slechts een paar worden er echt gerealiseerd. In dit deel volgen we de wapenwedloop van het begin van de oorlog tot aan de atoombom.

Verwoestende wapens

Toen de Noorse koning Harald Hardråde in 1066 een pijl in zijn hals kreeg bij York in Engeland, was de Vikingtijd voorbij. Russische en Britse kronieken schetsten een beeld van een krijgersvolk dat eeuwenlang rovend, moordend en verkrachtend door Europa was getrokken. Lange tijd konden we onze kennis over de vroege Scandinaviërs alleen uit deze bronnen halen, maar recent onderzoek heeft onze opvatting bijgesteld. Het is zeker waar dat duizenden jonge mannen op plundertocht gingen en dat machtige hoofdmannen veel land veroverden, maar de Vikingen waren voornamelijk handelaren. Met hun ranke schepen beheersten ze de wereldzeeën, en in Scandinavië ontstonden handelssteden waar kooplieden van heinde en verre naartoe kwamen. In hun zucht naar grondgebied en rijkdommen trokken de Noormannen de wijde wereld in. Ze brachten de Russische rivieren in kaart en ontdekten het continent dat we nu Amerika noemen.

De wereld van de vikingen

De naam Adolf Hitler roept – zelfs bijna driekwart eeuw na de val van het Derde Rijk – nog veel afgrijzen, verachting en verwondering op. Hoe kon een mislukte schilder een heel volk inpalmen? Hoe kon hij van een onbeduidend partijtje met 55 leden een miljoenenbeweging maken? Deze uitgave geeft het antwoord. Hier lees je het verhaal over de zoon van een douanebeambte uit Braunau die de nazibeweging vormgaf en de Duitsers hersenspoelde om zijn grote droom te verwezenlijken. Met bangmakerij en geweld. Met een ijskoud cynisme. En niet in de laatste plaats met een buitengewoon redenaarstalent. Maar bij de geschiedenis van nazi-Duitsland  komt veel meer kijken dan de waanzin van één man. Het is de geschiedenis van een heel volk dat zich in de luren  liet leggen en zijn ogen sloot voor moord en vervolging, en uiteindelijk bereid was zijn Führer te volgen in een oorlog die dood en verderf zaaide op een ongekende schaal.

Het derde Rijk

Op 25 augustus 1944 trekken Franse en Amerikaanse eenheden Parijs binnen. De uitgeputte soldaten worden gekust en krijgen bloemen, wijn en baby’s in handen gedrukt. De Duitse stadsbestuurder heeft zich overgegeven, en de zwart met rode hakenkruisvlag wordt vervangen door de Tricolore op alle officiële gebouwen wanneer de bevrijders de Duitse bezettingsmacht verdrijven. De rest van het land is echter nog lang niet vrij, en in grote delen van Europa woedt de oorlog voort. In de ochtenduren van 16 december barst de hel los in de Ardennen in België. Zwaar Duits geschut maakt de weg vrij voor tanks, die dwars door de Amerikaanse linies breken. Het is de laatste stuiptrekking van de Führer. Als het offensief mislukt, hebben de geallieerden vrij baan. In dit deel volgen we de beslissende veldslagen aan alle fronten in de tweede helft van 1944, voordat de race naar Berlijn begint.

Hitlers laatste stuiptrekkingen

Seth, de god van chaos en wanorde, scheurde uit jaloezie het lichaam van zijn broer Osiris in 14 stukken en verspreidde die over heel Egypte. De godin Isis zocht de stukken bij elkaar, balsemde het lijk en wikkelde het in een doek. Zo maakte ze volgens de Egyptische mythologie ’s werelds eerste mummie. Het balsemen van de doden opdat hun lichaam kon voortleven in het hiernamaals was heel gewoon in het oude Egypte, dat talloze mummies van mens en dier heeft nagelaten. In de middeleeuwen werd er zelfs poeder van gemaakt dat als medicijn diende. De arme Egyptenaren werden in het woestijnzand gelegd, maar de farao’s kregen een weelderige sarcofaag diep in een gigantische piramide. Al lieten de Egyptenaren talloze teksten in hiërogliefen na, het is nog steeds de vraag hoe deze monumenten precies zijn gebouwd. Het staat in ieder geval vast dat ze achtergelaten zijn door een beschaving die sterk genoeg was om het ruim 3000 jaar vol te houden.

De geheimen van de Egyptenaren

De monnik Gherardo was eind 1348 nog alleen over in het Zuid- Franse klooster dat hij een jaar eerder nog deelde met 35 anderen. Zoals in veel kloosters hadden de monniken de plicht te zorgen voor de zieken en stervenden, waardoor ze extra kwetsbaar waren voor de besmettelijke pest die Europa in 1347 via Italiaanse handelsschepen bereikte. Vóór de pest leefden er in Europa zo’n 75 miljoen mensen; vijf jaar later waren dat er nog 40 miljoen. Kloosters en dorpen lagen er verlaten bij, akkers werden niet meer bebouwd en er was een tekort aan arbeiders. Maar op een paar plekken, zoals in de rijke Italiaanse stadstaten, werd de pest gevolgd door een opleving: opeens was er genoeg te eten en het tekort aan arbeiders leidde tot hogere lonen en technologische vooruitgang. De mensen bevrijdden zich van het juk van de godsdienst nadat God het tijdens de pest had laten afweten en er kwam ruimte voor nieuwe ideeën die de mens zelf centraal stelden.

De zwarte dood

In 1046 v.Chr. stak een leger van 45.000 man en 300 strijdwagens de Gele Rivier over. Aan het hoofd stond kroonprins Wu van Zhou, die de naburige Shang-dynastie al snel versloeg. De Zhou-dynastie heerste bijna 800 jaar en ontwikkelde het staatsbestel dat later onder de keizer werd voortgezet. In 221 v.Chr. werd China verenigd door Qin-koning Ying Zheng, die zei dat de goden hem hadden uitverkoren om als keizer te heersen in het rijk dat het centrum van de beschaving was. Alle onderdanen moesten de Zoon des Hemels dienen. De rijken rondom China werden vazalstaten, die een eed van trouw aflegden en belasting betaalden aan de keizer. Buiten de grenzen van deze staten woonden slechts barbaren. Bij hen was, behalve paarden, niets goeds te halen, en de grenzen werden dan ook zwaar bewaakt. Bijna 1000 jaar floreerde China als een zelfbewust, geïsoleerd rijk, tot de ontmoeting met westerse kooplui en wapens in de 20e eeuw de keizer ten val bracht.

China

De Tweede Wereldoorlog is zonder twijfel een van de meest beschreven gebeurtenissen uit de geschiedenis. Duizenden boeken, honderdduizenden artikelen en ontelbare lezingen en documentaires schilderen de gruwelen van de oorlog, de strategie van de veldslagen en vooral de helden die gedurende de ergste oorlog aller tijden standhielden. Maar ondanks die enorme aandacht voor de oorlog blijven er altijd vragen over, ook voor geschiedkundigen. Naarmate de jaren verstrijken, doemen er naast de feiten fabels op. Stierf Hitler echt in de Führerbunker of ontsnapte hij naar Zuid-Amerika? Ligt het goud dat van slachtoffers van de Holocaust werd gestolen, nog steeds in Oost-Europese mijnen? En wat dreef de Duitsers tot nazisme, jodenhaat en megalomanie? In dit boek zoeken we naar de antwoorden. Veel leesplezier!

De raadsels van de nazi's

Dichte mistbanken drijven op 20 augustus 1939 over de vlakte bij de grensrivier de Halhin Gol. De stilte van de vroege ochtend wordt ruw doorbroken door 150 Russische vliegtuigen. De aanval van het Rode Leger op de Japanse stellingen bij de rivier volgt op drie maanden van schermutselingen rond de grens van Mongolië en Mantsjoerije. In mei hadden de Japanners de Sovjets geprovoceerd met een offensief, en nu wilden de Russen laten zien dat het ze menens was. Aan de rest van de wereld ging de krachtmeting vrijwel onopgemerkt voorbij, maar de strijd was wel degelijk van belang voor het verloop van de oorlog. Dat geldt ook voor de Duitse poging tot het opzetten van een weerstation in Groenland, Stalins plan om Finland te veroveren en de Japanse bezetting van eilandjes bij Alaska. Het zijn de vergeten slagen van de oorlog.

Vergeten slagen

Al sinds de oudheid zijn mensen gefascineerd door prachtige gebouwen en immense monumenten, en de oude Grieken schreven al reisgidsen over de wonderen van de wereld die iedereen moest zien. Van die wonderen op de Griekse lijst is alleen de piramide van Cheops nog over, maar daarna zijn er weer monumenten bijgebouwd. Wetenschappers trekken nu naar Paaseiland om de mysterieuze moaibeelden te analyseren, en archeologen speuren met schoppen en radar de bodem van Stonehenge af. Langzaam maar zeker leggen wetenschappers de puzzel om wijzer te worden over de monumenten uit het verleden en de mensen die ze hebben gemaakt. In Raadselachtige bouwwerken gaan we naar de interessantste plekken van de geschiedenis. Van het Incarijk tot de Mingdynastie. Van prachtige steden in dorre woestijnen tot astronomische monumenten die eenzaam tronen op winderige vlaktes.

Raadselachtige bouwwerken

Sinds de oudheid laten mensen al talloze sporen achter. Potscherven, pijlpunten en ruïnes getuigen van oude culturen, en geschriften vertellen het verhaal erachter. Wetenschappers kunnen vandaag de dag DNA-monsters nemen van eeuwenoude haren en volksverhuizingen in kaart brengen via strontiumanalyses. Het is dus bijna onmogelijk om in het niets te verdwijnen. Daarom is het vreemd dat niemand heeft kunnen achterhalen waarom het Romeinse 9e Legioen plotseling verdween zonder sporen achter te laten. En dat de eerste kolonie van de Engelsen in Noord-Amerika in rook lijkt te zijn opgegaan – niemand weet wat er met de kolonisten is gebeurd, en hun bezittingen zijn nooit gevonden. In deze uitgave zoeken we naar mensen die spoorloos zijn verdwenen. Van het binnenland van Afrika tot aan de Bermudadriehoek. Van de diepten van de Atlantische Oceaan tot de top van de Mount Everest.

Spoorloos verdwenen

In augustus 1940 vallen er bommen op Berlijn. Adolf Hitler is woedend en geeft opdracht tot de bouw van een reeks enorme luchtafweertorens, die per stuk meer kosten dan de Olympische complexen in de stad. Maar helaas bieden de bouwwerken nauwelijks bescherming. De Führer verspeelt ook een kans om de Britten uit Noord-Afrika te verjagen en de kostbare olie van het Midden-Oosten in handen te krijgen, en verklaart de Verenigde Staten de oorlog, volkomen onnodig. Als Hitler het hoofd koel had gehouden, was de oorlog wellicht heel anders afgelopen. Maar hij was niet de enige die blunders beging: ook aan geallieerde zijde werden fouten gemaakt. In dit nummer kijken we naar de grootste missers van de oorlog.

De grootste missers van wo2

De wilde jaren var de VS

Op 27 januari 1944 verklaart Stalin Leningrad voor bevrijd. Na een beleg van tweeënhalf jaar trekt de Wehrmacht zich terug. Het Rode Leger drijft Hitlers troepen in drie dagen 100 kilometer naar het westen. Generaal Govorov wil doorstoten naar Estland, maar de Duitsers gooien toch nog roet in het eten en het front zit weer muurvast. De nazi’s blijven echter onder druk staan. Op 6 juni, D-day, zetten de geallieerden 150.000 soldaten aan land in Frankrijk, en in het zuiden rukken de Amerikanen en Britten op door Italië. Het initiatief ligt nu geheel en al bij hen. In dit deel zien we hoe de asmogendheden terrein verliezen.

Nazi's op de vlucht gejaagd

Tijdens zijn ballingschap op Sint-Helena bestudeerde Napoleon Bonaparte het verslag van Julius Caesar over de Gallische Oorlog. Hij vergeleek Caesars strategie met zijn eigen ervaringen. Ook al waren de wapens sinds de Romeinse tijd behoorlijk veranderd, toch zag Napoleon grote overeenkomsten tussen Caesar en zichzelf. Beiden waren ze erg ambitieus, niet bang om verrassende tactieken toe te passen tijdens hun veldslagen en wisten ze hoe ze een sterke band met hun soldaten moesten opbouwen. Net als andere, grote veldheren uit onze geschiedenis beschikten ze over een aantal elementaire, misschien zelfs aangeboren kwaliteiten. Ze waren doelgericht, slagvaardig en creatief, maar vaak ook koppig en trots, soms zelfs hoogmoedig, waardoor ze uiteindelijk vaak ten val kwamen. We hebben hier een aantal spannende verhalen verzameld over legerleiders die onze militaire geschiedenis mede hebben bepaald. Van Alexander de Grote, Hannibal, Jeanne d’Arc en Napoleon, tot aan mannen die een belangrijke rol speelden in de Tweede Wereldoorlog, zoals de generaals Patton, Zjoekov en Montgomery.

Briljante legerleiders

Het boek 'Seriemoordenaars en kannibalen' beschrijft zes verschillende verhalen over enkele van de gevaarlijkste seriemoordenaars uit de geschiedenis. Het bevat gedetailleerde beschrijvingen van onder andere de 'Zodiac Killer', die verstoppertje speelde met de politie, de pers en de bange inwoners van Californië. De sadistische en bloeddorstige moordenaar Ted Bundy wordt ook in het boek geportretteerd, evenals de 'Killer Clown' die jongens verkrachtte, martelde en vermoordde en jarenlang aan de politie ontsnapte.

Seriemoordenaars en kannibalen

In het midden van de 19e eeuw is Sicilië een arm eiland dat wordt gekenmerkt door totale wetteloosheid. Temidden van anarchie ontstaat een geheime broederschap van voormalige boeren en arbeiders. Deze ontwikkelen zich uiteindelijk tot het gevreesde misdaadsyndicaat Cosa Nostra. Een paar jaar later stroomden duizenden Italiaanse immigranten naar New York - en met hen kwam de Siciliaanse maffia.

Amerikaanse maffia, prohibition-tijdperk en bendeoorlog

Op 6 juni 1944 sprong soldaat Marcus Heim om 1.00 uur uit een C-47-transportvliegtuig boven Normandië. Met drie anderen moest hij de strategisch belangrijke La Fière-brug innemen, waar de geallieerden na de landing de rivier de Merderet zouden oversteken. De missie slaagde, en de vier werden later onderscheiden voor betoonde moed. De A-compagnie van Heim was een van de vele die in de nacht voor D-day achter de Duitse linies landden. De eerste golf paratroepers bestond uit maar liefst 20.000 man. In de vroege ochtenduren begon de invasie op de vijf zandstranden die het geallieerde opperbevel had uitgekozen. D-day was de grootste militaire operatie aller tijden, en er waren maanden van voorbereidingen en afleidingsmanoeuvres aan voorafgegaan. Niet alles verliep volgens plan. Zo werden de eerste landingstroepen op Omaha Beach neergemaaid door de Duitsers. Desondanks waren er voor het eind van de dag zo’n 156.000 man geland. Duitsland lag nu van twee kanten onder vuur.

De grootste invasie aller tijden

Sinds het uitbreken van de oorlog hebben de Duitsers en Japanners de ene overwinning na de andere behaald. Maar in het najaar van 1942 verandert de situatie. Op het eilandje Guadalcanal weten de Amerikanen een belangrijk vliegveld te heroveren. En aan het Oostfront loopt Hitlers veldtocht spaak bij Stalingrad, waar het Rode Leger elke straat verdedigt, geholpen door de Russische winter. In het vierde oorlogsjaar wordt de strijd heviger. Beide partijen gooien bommen op burgerdoelen om het moreel te breken, en de nazi’s lappen verdragen aan hun laars en laten Russische gevangenen verhongeren. In dit deel van Oorlogen & veldslagen lees je hoe de geallieerden langzaam maar zeker de overhand krijgen.

Het oorlogstij keert

Na de Japanse aanval op Pearl Harbor in December 1941 belanden 120.000 Amerikaanse burgers van Japanse komaf achter prikkeldraad. Officieel zijn ze geïnterneerd uit vrees dat ze weleens konden gaan spioneren voor de Japanse regering om een eventuele invasie van de VS mogelijk te maken. Maar eigenlijk is het puur racisme. Vooroordelen en rassentheorieën liggen ook ten grondslag aan andere, gruwelijke misdaden. De nazi’s roeien groepen uit die ze als untermenschen zien. Artsen in de concentratiekampen voeren macabere experimenten uit op gevangenen, zelfs op kinderen, en gehandicapten worden stelselmatig gedood. Miljoenen oost-Europeanen worden naar het Westen gedeporteerd om als slaven te werken in de Duitse industrie. In dit nummer van oorlogen & veldslagen belichten we de donkerste kanten van de oorlog, die nooit mogen worden vergeten.

De donkerste kanten van de oorlog

Als de asmogendheden zich in 1945 overgeven, zijn zes donkere jaren voorbij. Het is echter nog niet lang vrede wanneer zich weer donkere wolken samenpakken boven Europa. De Sovjet-Unie en de VS zijn de leiders van twee blokken die lijnrecht tegenover elkaar komen te staan: het communistische Oosten en het kapitalistische Westen. Er hoeft maar iets te gebeuren of deze Koude Oorlog wordt gloeiend heet en de kernwapens worden gelanceerd. Tijdens een opstand in 1956 probeert de Hongaarse bevolking vergeefs het IJzeren Gordijn, dat de inwoners van Oost-Europa onder het juk van de Russen houdt, te doorbreken. Ook elders breken in de jaren 1950 bloedige conflicten uit, zoals in Korea, waar miljoenen doden vallen. In deze aflevering van Oorlogen & veldslagen zoomen we in op de eerste jaren van de Koude Oorlog.

Het IJzeren Gordijn in Europa

Gedreven door fantasie en vastberadenheid staken de Noor Thor Heyerdahl en zijn bemanning de Stille Oceaan over op een rieten vlot, al waarschuwden alle experts dat ze de overkant niet zouden halen. Vastberaden waren ook de Nieuw-Zeelander Edmund Hillary en de sherpa Tenzing Norgay. Zij bedwongen de Mount Everest en balanceerden het laatste stuk naar de top op een smalle bergkam. Vasco da Gama, die op zoek ging naar een zeeweg naar Indië, was vooral volhardend en doelgericht. Hij wist zijn bestemming te bereiken, maar misdroeg zich en keerde vrijwel met lege handen terug. Luister naar 20 dramatische verhalen over dappere mannen die bereid waren alles in de waagschaal te stellen om hun droom te verwezenlijken, een theorie te bewijzen of een mythe door te prikken.

De moedigste avonturiers aller tijden

De veldslag is gewonnen, de vijand is verdreven en het is weer rustig. Zo denken veel generaals, maar soms zitten ze ernaast. Gedurende de hele oorlog zorgen eenheden van speciale soldaten ervoor dat de vijand geen moment rust krijgt. De commando’s kunnen overal toeslaan: een Duitse generaal wordt ontvoerd op het eiland Kreta. Duitse parachutisten bevrijden de Italiaanse dictator Mussolini uit zijn gevangenschap op een bergtop. En Britse eenheden blazen Noorse fabrieken op en voorkomen zo dat de producten Duitsland bereiken. Ook proberen de partijen elkaar met list en bedrog af te troeven. De nazi’s willen vals geld verspreiden in Engeland en Stalin heeft een meesterspion op de perfecte plek. In dit deel beleef je de gedurfdste missies van de Tweede Wereldoorlog.

De gedurfde missies

In het begin van de oorlog kijken burgers lamgeslagen toe als de Duitse tanks het ene land na het andere binnenrijden. Maar als de onderdrukking door de nazi’s voort blijft duren, groeit de onvrede. Stil protest ontwikkelt zich tot openlijke pesterijen en gewapende strijd. Er komen geheime verzetsgroepen op die Duitse bevoorradingslijnen en installaties saboteren. In Engeland krijgt Winston Churchill hier al snel lucht van, en halverwege 1940 richt de premier een geheime spionage- en sabotageorganisatie op, de SOE. Zijn eerste bevel aan de organisatie is duidelijk: ‘Steek Europa in brand!’ Met hulp van Britse agenten blazen partizanen bruggen op, leggen ze mijnen bij schepen en ontvoeren ze Duitse officieren. In dit nummer volgen we de verzetsstrijd in de Tweede Wereldoorlog in allerlei landen.

Het volk komt in verzet

In 1918 beginnen soldaten in een kazerne in de VS uit hun mond en oren te bloeden. De mysterieuze ziekte verspreidt zich razendsnel, en een paar weken later zijn drie continenten getroffen. In een jaar tijd maakt de ziekte 50 miljoen slachtoffers. De aandoening, die de Spaanse griep genoemd wordt omdat vooral de Spaanse pers erover schreef, wordt veroorzaakt door een nieuw virus. Er is geen kruid tegen gewassen, maar de kwaal verdwijnt weer even plotseling als hij is opgedoken. Uit later onderzoek blijkt dat het om een vogelgriep ging die was gemuteerd en zo mensen kon besmetten. Vaak zijn gevaarlijke ziekten overgesprongen van dier op mens, en hier lees je alles over de dodelijkste epidemieën die daarvan het gevolg waren.

De ergste epidemieën aller tijden

De afgelopen 50 jaar hebben heel wat doorbraken ons inzichten geboden in het Scandinavië van het Vikingtijdperk. Archeologen en geschiedkundigen hebben van alles geanalyseerd, van oude gaten voor heipalen tot 1000 jaar oude druivenpitten, om de waarheid over de Vikingwereld te achterhalen. Die noeste arbeid is dan ook hard nodig, want de Vikingen schreven niets over wat ze destijds zoal meemaakten. Hun verhaal is alleen bekend van de overdreven griezelverhalen van monniken en de oude heldendichten. Maar door heel veel geduld en moderne technologie komen de ontbrekende puzzelstukjes nu op hun plaats te liggen. De wetenschappers zijn al een heel eind, maar hoewel we een steeds beter beeld krijgen van het leven in de Vikingtijd, zijn er nog raadsels te over. Er blijft voorlopig voldoende uit te zoeken over het leven in Scandinavië in die periode. Veel plezier met die raadselachtige Vikingen – dit boek geeft in elk geval wat geheimen prijs.

De onbekende Vikingwereld

In de zomer van 1944 valt het Rode Leger Finland aan op de Karelische Landengte. Na drie jaar stagnatie gaat Stalin in de aanval om verloren terrein terug te winnen. De Sovjetleider wordt aangemoedigd door de successen elders aan het Oostfront, waar hij nu na jaren van overlevingsstrijd de overhand heeft in het verzet tegen de nazi’s.In Finland houdt de verdediging redelijk goed stand, maar verder naar het zuiden staan Hitlers legers op het punt van instorten. En het Rode Leger toont geen genade op weg naar Berlijn. Vrouwen worden verkracht en gevangenen worden als slaven behandeld – een bittere vergelding voor de daden van de Wehrmacht na de invasie van de Sovjet-Unie in 1941. Gruwelen aan het Oostfront volgt het sluitstuk van de oorlog aan het wreedste front van de strijd.

Gruwelen aan het oostfront

Op 4 juni 1942 stijgt een squadron Dauntless-duikbommenwerpers op van het Amerikaanse vliegdekschip USS Enterprise. Kort daarvoor hadden Japanse vliegtuigen de Amerikaanse basis op Midway bestookt, een eiland in de Stille Oceaan. Japan wilde de basis verwoesten en heer en meester over de Stille Oceaan worden. Maar de Amerikanen kennen de Japanse codes, en de U.S. Navy ligt de Japanners op te wachten. De twee zeemachten kunnen elkaar gedurende de slag niet zien, maar sturen hun vliegtuigen in golven honderden zeemijlen de oceaan over. In deel 11 van Oorlogen & veldslagen nemen we de krachtmeting tussen de VS en Japan, het dagelijks leven in de oorlog en de Duitse opmars aan het Oostfront onder de loep.

Geen weg terug

Voor geschiedkundigen zijn de middeleeuwen nog steeds gehuld in mystiek. De bronnen vertellen over machtswellustige koningen en corrupte pausen, die heersen in een tijd waarin onderdrukking, honger en ziekte dagelijkse kost zijn. Maar er bloeien ook idealen op. Met een blind geloof in Gods woord gaan heilige ridderordes de zwakken beschermen. Het sterkst staan de tempeliers, die geliefd zijn en die hun eer hoog in het vaandel hebben. Maar volgens de geruchten hellen de ridders langzaam over naar de duistere kant. Gods dienaren sluiten verbonden met moslimheersers, ze voeren duivelse rituelen uit en de rijkdom stijgt ze naar het hoofd. En dan slaat op een dag de gevaarlijkste vijand van de orde toe – met fatale gevolgen. Dit is het verhaal van de ondergang van de tempeliers, het dagelijks leven van de orde en de zoektocht naar hun onmetelijke schatten. Veel leesplezier.

De laatste geheimen van de tempeliers

relevance|desc

publishdate|desc

publishdate|asc

rating|desc

title|asc

author_lastname|asc

BookBeat to tysiące audiobooków i e-booków w Twoim telefonie. Znajdź swoją kolejną lekturę, przeglądając nasze listy i kategorie.

Lubisz czytać książki? Odkryj tysiące e-booków w BookBeat. Wybieraj spośród różnych gatunków, takich jak bestsellery, kryminały, romanse, literatura faktu i wiele innych!

Uzyskaj dostęp do tysięcy e-booków na swoim telefonie. Przeglądaj i znajdź swoją następną ulubioną książkę już dziś!

Na naszej półce z książkami - Audiobooki

W BookBeat znajdziesz ponad 1 milion audiobooków i e-booków w różnych językach. Możesz słuchać i czytać na telefonie lub tablecie. Wypróbuj za darmo!

BookBeat - audiobooki i e-booki w Twoim telefonie. Wypróbuj za darmo!

Jeśli nie jesteś obecnie w podróży, zalecamy rejestrację na stronie internetowej dedykowanej dla {country}.

Tutaj możesz przeglądać i odkrywać najpopularniejszych autorów i książki dostępne w BookBeat. Nasza szeroka oferta obejmuje różne gatunki literackie i autorów. Ta lista z pewnością dostarczy Ci inspiracji do wspaniałego czytania w aplikacji!

Książki autorstwa {AuthorName} - BookBeat

{NarratorName} jako lektor - BookBeat

Poszukujesz nowego ulubionego lektora czy może masz już faworyta, którego chcesz słuchać jeszcze częściej? Mamy coś dla Ciebie! Zebraliśmy tutaj wszystkich najpopularniejszych lektorów oraz książki, w których wystąpili.

Wyszukiwanie

Tytuł

Osoba zmywająca naczynia i słuchająca audiobooka w aplikacji BookBeat

Autor

Alles over Historia

Zacznij korzystać z BookBeat już dziś

O nas

Obserwuj nas

Pomoc i kontakt

Informacja

BookBeat

Pobierz BookBeat